5 Mayıs 2007 Cumartesi

Denizin Derinliklerine Yolculuk

Bu yıl, 62 yaşındaki sulaltı fotoğrafçısı Emory Kristof ve arkadaşları, bugüne kadar hiçkimsenin yapmadığı bir şey yaparak, yüzeyinden tabanına kadar, okyanus sularından bir dikine kesit örneği alacaklar. Ekipte, Kristof’un yanı sıra biyologlar, okyanusbilimciler ve Jacques Cousteau’nun iki torunu bulunuyor. Kaşifler, Büyük Okyanus’taki Mariana Çukuru’a gitmeyi planlıyorlar. Orada, 11.250 metre derinliğe inebilen uzaktan kumandalı bir kamera sistemiyle, okyanusunfarklı derinliklerini görüntüleyecekler. Kristof, topladıkları verilerin, araştırmacıalrın sualtındaki besin zincirini anlamalarına yardım edeceğini belirtiyor.

67 metre: Sıkıştırılmış havanın zehirli etki yapmaya başladığı ve dalgıçlarda felce neden olabileceği derinlik.
170 metre: Bugüne kadar bu derinliğe yalnızca iki kişi nefesini tutarak inebildi. Donanımındaki bir bozukluk nedeniyle 2002 yılında ölen Audrey Mestre ve onun resmi olmayan rekorunu bir yıl sonra kıran eşi Pipin Ferreras.
201 metre: Büyük Okyanus’ta yaşayan “yanı beyaz” yunuslar, en çok bu kadar derine dalabilirler.
308 metre: İngiliz dalgıç John Bennett’in 2001’de kırdığı aletli dalış rekoru.
450 metre: Mavi balinalar en çok bu kadar derine dalabilirler.
600 metre: Ses sinyallerinin hızlı bir biçimde uzaklara iletilebildiği “Derin Ses Kanalı”nın bulunduğu tabaka. Nükleer enerjiyle çalışan saldırı denizaltıları da en çok bu kadar derine inebilir.
1000 metre: İspermeçet balinaları en çok bu kadar derine dalabilirler. Karanlıkta yönlerini bulabilmek için yüksek frekanslı sesler çıkarır ve aylarını bu seslerin yankısına göre bulurlar.
1200 metre: Derisırtlı deniz kaplumbağaları en çok bu kadar derine dalabilirler.
1524 metre: 2002’de fotoğrafçı Emory Kristof’un Kuzey Kutup Bölgesi geçişi sırasında, bu derinlikte başparmak büyüklüğünde yeni bir denizanası türü yakalandı.
1581 metre: Deniz filleri en çok bu kadar derine dalabilirler.
2000 metre: Pisces IV ve Pisces V adlı derindeniz araçları en çok bu kadar derine inebiliyor.
2450 metre: 1977 yılında, Galapagos Sırtı’ada bu derinlikte hidrotermal kaynaklar
bulunduğu keşfedildi.
2590 metre: Meksika’daki Acapulco açıklarında bu derinlikte yaşayan yeni bir ahtapot türü keşfedildi.
3200 metre: Bu derinlikte, 200 santimetre uzunluğunda dev bir yılansıbalık gözlemlendi.
3790 metre: Okyanusların ortalama derinliği.
3810 metre: Araştırmacı Robert Ballard’ın başkanlığında, ABD’li ve Fransız araştırmacılardan oluşan bir ekip bu derinlikte batık gemi Iitanik’i keşfettiler.
4000 metre: Ilk transatlantik kablo, Ağustos 1858’de bu derinlikte döşenmişti. 2500 mil uzunluğundaki bu kablo, lrlanda’yla Newfoundland’i birbirine bağlıyordu.
4000 metre: Uzaktan kontrol edilebilen Tiburon sualtı aracı en çok bu kadar derine inebilir.
4267 metre: Kuzey Kutbu’ndaki derin deniz biyolojisi hakkında tek bildiğimiz, 1979 yılında bu derinlikte görülen 20 santimetre uzunluğunda bir karides.
4500 metre: Derin deniz araştırmalarında kullanılan Alvin sualtı aracının inebileceği en fazla derinlik. 1964 yılından bu yana kullanılan Alvin, yolcu taşımada başarılı olan ilk derin deniz sualtı aracıydı.
4700 metre: Emoıy Kirstoff’un en derin sularda fotoğrafladığı canlılar, Atlas Okyanusu’nda, Bismark batığındaki anemonlardı.
6000 metre: l]ç kişilik Rus sualtı araçları Mir 1 ve Mir ll’nin inebileceği en fazla derinlik.
8184 metre: 1875 yılında yapılan dünyanın ilk okyanus araştırması gezisi sırasında, Challenger adlı gemiden Büyük Okyanus’taki Mariane Çukuru’nda ölçülen en yüksek derinlik. Ölçümler, ucuna ağırlık bağlanan bir iple yapılmıştı. Bunun için, gemide yaklaşık 230 kilometre uzunluğunda ip taşınmıştı.
8370 metre: Bilinen en derinde yaşayan balığın görüldü derinlik. 20 santimetre uzunluğundaki Abyssobrotula galatheae adlı yılansı balık türü, Puerto Rico Çukuru’nda bulunmuştu.
10.912 metre: 23 Ocak 1960’da İsviçreli Jacques Piccard ve ABD’li Don Walsh, Piccard’ın babasıyla birlikte tasarladığı Trieste adlı sualtı aractyla Mariane Çukuru’na indiler. Bu bir rekordu. Aracın penceresinden, yaklaşık 30 santimetre uzunluğunda, dilbalığına benzeyen bir canlı gördüklerini bildirdiler. 1995 yılında Japon araştırmacılar, uzaktan kumanda edilen bir sualtı aracıyla aynı yeri bir kez daha ziyaret ettiler. Böylece insansız bir sualtı aracının inebileceği okyanus derinliği rekoru da kırılmış oldu.
11034 metre: 1957’de Sovyet sualtı aracı Vityaz’ın okyanuslarda ölçebildiği en derin yer.
Di Justo, P., “Mysteries of the cosmos”. Wired, Aralık 2004 PuhI, F., “Remakiog nur bodies for Mars”. Wired, Aralık 2004 Robinson, K. 5., “Taming the red planet”. Wired, Aralık 2004 O’Brian, L M., “To hell and hack”. Wired, Aralık 2004 Kotler, 5,, “Nent stop, Europa. Wired, Aralık 2004 Earle, 5. it., “The wild bine under”. Wired, Aralık 2004 Mendnno, M., “Divel Dine! Dioe!”. Wired, Aralık 2004 Çeviri: Aslı Zülal (bilim teknik 2005)